Các thuốc nhuận tràng hiện nay có những cơ chế tác dụng khác nhau.
Những cơ chế tác dụng của các thuốc nhuận tràng thường được sử dụng nhất là:

• Thuốc nhuận tràng tạo khối: 
  Những loại thuốc này chứa chất xơ không hòa tan có thể giúp khắc phục tình trạng thiếu chất xơ trong chế độ ăn. Chúng làm tăng khối lượng phân và làm cho phân mềm và ẩm hơn.
• Thuốc nhuận tràng thẩm thấu: 
  Những chất này thúc đẩy sự hấp thụ nước và tăng hàm lượng nước ở trong phân. Một số thuốc (ví dụ macrogol, một loại polyme tổng hợp) chỉ có tác dụng vật lý đơn thuần, giống như bọt biển. Những thuốc khác, bao gồm lactulose, còn có tác dụng của men tiêu hóa: chúng kích thích sự phát triển của các vi khuẩn có lợi trong đại tràng.
• Các thuốc nhuận tràng kích thích: 
  Những thuốc này làm tăng co bóp cơ đại tràng và trực tràng. Chỉ nên sử dụng chúng trong thời gian ngắn.